UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF.Plik pdf zapobiega przeszukiwanie i kopiowanie tekstu.REPRINT. Ze wstępu: niełatwo spotkać się wpośród szerszej publiczności ze zdrowym, trzeźwym poglądem na średnie wieki.

Pogląd ludzi nowoczesnych jest najczęściej wyrokiem potępiającym; zacofane umysły widzą natomiast w przeciętnych wiekach niepowrotnie minioną złotą epokę. Za niedużo oddaliliśmy się od tego dużego przechodowego okresu; stanowisko, jakie w obecnych stosunkach zajmiemy względem pozostałości przeciętnych wieków, prowadzi do tych skrajnych ostateczności w poglądzie dziejowym.

Pogląd na dzieje przeciętniewieczne ustalający się w umiejętności historycznej zajmuje pośrednie stanowisko między obiema ostatecznościami, w które wpada doraźny sąd osób nieoddających się z zawodu historii.

Smutne stosunki społeczne, które przeciętne wieki nowożytności w spuściźnie pozostawiły, nigdy nie dawały się czuć tak dotkliwie, jak w okresie, który bezpośrednio poprzedził wielką rewolucję francuską. Obok zasad społecznych i politycznych rozwijających się w owym czasie przyczyniał się ogólny kierunek intelektualnych prądów panujących w XVIII.

stuleciu do wzbudzania odrazy ku średnim wiekom...