Monografia stanowi próbę odpowiedzi na najistotniej nurtujące pytania współczesnej genologii: czym jest powieść teraz? czy wciąż można o niej mówić jak o gatunku? czy należy wyróżnić jego ramy i czy w ogóle jest to realne? Aparat badawczy literaturoznawstwa, widziany z dzisiejszej perspektywy, na pierwszy rzut oka wydaje się wystarczająco rozbudowany, żeby mógł posłużyć do starannego zdefiniowania i uporządkowania problemów genologicznych, przynajmniej z diachronicznego punktu widzenia.

A jednak w konfrontacji z nieprzemijającym od stuleci fenomenem powieści wszelkie narzędzia ostatecznie zawodzą. Umyka ona próbom zamknięcia w sztywne ramy i skłania raczej do rozważań nad potencjałem tego gatunku, nie zaś nad skończonym zbiorem rozwiązań.

Autorzy artykułów zapraszają do swoistej dyskusji nad powieścią rozumianą nie tylko jako gatunek, ale także jako fenomen kulturowy i zjawisko społeczne.